حذف کنکور / آیا کنکور باید حذف شود؟
پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه علوم اجتماعی
آیا کنکور باید حذف شود؟
اگر درحالحاضر با افزایش دانشگاههای غیردولتی و کاهش تعداد داوطلبان، کرسیهای دانشگاه برای متقاضیان افزایش پیدا کرده، اما هنوز هم هستند پشتکنکوریهایی که شنیدن نامش لرزه بر اندامشان میافکند؛ دانشآموزانی که پس از ١٣سال عزم تجربه مرحله جدیدی از زندگی را دارند و میخواهند این تجربه تکرار نشدنی را در یکی از بهترین دانشگاهها رقم بزنند.
همهمههای حذف کنکور
کنکور چیز عجیبی نیست، چراکه این آزمون در جایجای جهان و به صورتهای متفاوت برگزار میشود. اما ارتباط مستقیمی با شرایط روحی و روانی دانشآموزان و خانوادههایشان دارد. شرایطی که معمولا همه جوانها آن را تجربه میکنند. تجربهای به درازای استفاده از تجربه ١٢ساله، اما آیا به استفاده از چنین آزمونی با وجود دانشگاههای غیردولتی لازم است؟ یا آنکه چنین آزمونی معیار صحیحی برای سنجیدن افراد است؟ این موضوع تا جایی از اهمیت برخوردار بوده که چند سالی است صحبت از حذف کنکور به میان آمده، اما متاسفانه تاکنون به نتیجه قاطع و به اتفاق نظر پیرامون این موضوع دست پیدا نکردهاند.
سازمان سنجش مخالف
بهنظر میرسد تجربه ناکام دهه ٥٠ برای حذف کنکور دلیلی شده است تا این روزها سازمان سنجش از مخالفان سر سخت کنکور باشد. البته شاید نگرانی در این زمینه امری طبیعی باشد، اما مخالفت با آن جای تعجب دارد. رئیس مرکز سنجش وزارت آموزشوپرورش استدلال این سازمانمان جهانی را چنین تبیین میکند، درحال حاضر در رشته محلهای زیرگروههای ریاضی، فنی و حرفهای، علوم انسانی و هنر میتوانیم کنکور را حذف کنیم و مبنای پذیرش دانشجو براساس نمرات مدارس باشد، اما در رشتههایی که متقاضی زیادی دارند نظیر دندانپزشکی، پزشکی و… این امکان فراهم نیست مگر با رتبهبندی مدارس البته باید توجه داشت در کشور ما انواع و اقسام مدارس وجود دارد، به همین جهت رتبهبندی مدارس کمی دشوار به نظر میرسد و به پروسه زمانی طولانی مدت نیاز دارد.
تاثیر روانی آزمون
هرچه به روز سرنوشتساز نزدیکتر میشویم بیش از هرچه در میان دانشآموزان استرس حاکی از کنکور دیده میشود، چراکه از ابتدای سال پدر و مادر این روز مهم را به او گوشزد کردهاند؛ گوشزد کردهاند که اگر قبول نشوی از هر نوع تفریحی محرومی تا سال دیگر در آزمون قبول شوی که همین امر باعث میشود دانشآموزان روزهای پر از دلهره را پشتسر بگذارند. روزها یکی از پس از دیگری طی میشود و هرچه به روز آزمون نزدیکتر میشوند، به نگرانیها دامن زده میشود، نگرانیهایی که باعث شده در بسیاری از دانشآموزان نشانههایی از افسردگی دیده شود.
دانشآموزان بالفعل که قرار است به دانشجویانی فرهیخته و بالقوه تبدیل شوند. البته نباید پنداشت که تنها خانواده بر استرس جوانان و نوجوانان اضافه میکنند، چراکه داوطلبانی که در کنکورهای سراسری شرکت میکنند، هدف خود را نهتنها کسب صندلی در دانشگاههای باکیفیت میبینند، بلکه رقابت داوطلبان کنکورهای سراسری در سالهای اخیر بر سر کسب صندلیهای باکیفیت در دانشگاههای مادر است. همین امر موجب شده تا رقابت در بین دانشآموزان نسبت به سالهای گذشته بیشتر دیده شود.
رابطه مستقیم افسردگی و کنکور
کنکور مانند یکی از مهمترین رویدادهای جوانان به شمار میآید، با این وجود به گفته برخی از روانشناسان ٤٠درصد از جوانانی که دچار افسردگی شدهاند، ریشه در کنکور دارند. همین امر موجب شده فشارهای روانی که جامعه، خانواده و محیط به دانشآموزان وارد میکند، مانع از این شود که جوان تمام قوای خود را برای رسیدن به موفقیت به کار گیرد. دغدغه اصلی جوانانی که از دیرباز و ابتدای تحصیل در دوره متوسطه به همراه آنهاست. اما آنچه مسلم است علت افسردگی در جوانان از یکسو فشار والدین و از سوی دیگر گرفتن مدرکی دهان پرکن است.
نگاهی به سایر کشورها
کنکور مسألهای است که در کشوری یکی از مهمترین مسائل برای دانشآموزان و در دیگر کشور به دلیل عدم وجود آن موضوعی تعریف نشده است، همین امر موجب شده تا برخی از کشورها را مورد بررسی قرار دهیم. بهعنوان مثال در پرجمعیتترین کشور دنیا یا همان چین ورودی دانشگاهها از اهمیت ویژهای برخوردار است، اگرچه در این کشور ورود به دانشگاه همچون رویایی برای دانشآموزان به شمار میآید، چراکه مردم چین بر این باورند که فارغالتحصیلان دانشگاهی فرصتهای بیشتری برای ورود به مشاغل دولتی دارند
ژاپن
ژاپن با وجود آنکه بهعنوان یکی از کشورهای توسعهیافته محسوب میشود، تنها راه ورود به دانشگاه، کنکور است، البته ناگفته نماند که تمامی شرکتکنندگان در آزمون پذیرفته میشوند. اما جالب است بدانیم، امروزه به دلیل وجود فرصتهای شغلی گسترده، کهنسالشدن هرم سنی جامعه ژاپن و کاهش متقاضیان ورود به دورههای آموزش عالی، دانشگاههای این کشور نیز دارای ظرفیتهای خالی شدهاند، اما نباید پنداشت که این موضوع پایان راه دانشگاههای این کشور است، چراکه هنوز هم رقابت برای ورود به دانشگاههای مطرح دولتی در بین دانشآموزان ژاپنی وجود دارد، به گونهای که دانشآموزان ژاپنی برای ورود به دانشگاههای دولتی باید ابتدا حداقل نمرات را در آزمون سراسری کسب کرده و سپس در آزمون اختصاصی دانشگاه شرکت کنند.
ترکیه
ترکیه دیگر کشور آسیایی است که دانشآموزان برای ورود به دانشگاهها موظف به شرکت در آزمون ورودی یا همان کنکور هستند. اما جالب است بدانیم در سالهای اخیر در ترکیه مانند ایران مراکز آموزش عالی غیردولتی از رشد بسیاری برخوردار بوده، با این وجود آمار قبولی در کنکور برای ورود به دانشگاههای دولتی قابلتوجه است.
کرهجنوبی
دانشآموزان در کرهجنوبی گذرگاهی دشوار را برای قبولی در کنکور طی میکنند، چراکه قبولی در کنکور از اهمیت ویژهای برای مردم برخوردار است، زیرا حضور در دانشگاهها موجب تثبیت موقعیت اجتماعی و اقبال عمومی میشود. البته دولت کرهجنوبی در سالهای اخیر تلاش کرده است در نوع نگرش مردم به این مسأله تغییراتی به وجود بیاورد تا اینکه جوانان کرهای به فکر شیوههای دیگری از ادامه زندگی هم باشند و فکر نکنند رفتن به دانشگاه، تنها راه ادامه زندگی و ساختن آینده کاری و حرفهای است.
کنکور در اروپا
اگرچه بسیاری از مردم بر این باورند که در کشورهای اروپایی کنکور برگزار نمیشود، اما جالب است بدانیم که فرانسه یکی از کشورهایی است که از بیشترین قدمت برگزاری کنکور برخوردار است. روسیه از دیگر کشورهایی است که به برگزاری کنکور اقدام میکند. در اسپانیا نیز دانشگاهها برای مقطع لیسانس امتحان ورودی دارند، به عبارت دیگر کنکور برگزار میکنند