سوخت های زیستی در ایران و جهان
پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_دپارتمان محیط زیست
- سوختهای زیستی مایع در ایران
در ایران نیز مانند سایر کشورهای دنیا تولید و گسترش استفاده از سوختهای تجدیدپذیر رو به افزایش می‌باشد. در میان انرژیهای تجدیدپذیر سوختهای زیستی از جمله سوخت زیستی مایع با شیب کمتری در حال پیشرفت است.
پیشنهاد بهره‌گیری از اتانولزیستی به عنوان افزودنی بنزین در سال ۱۳۸۰ شمسی توسط انجمن صنفی تولیدکنندگان اتانول ایران مطرح گردید. در نهایت، در سال ۱۳۸۷ طرح اختلاط اتانول زیستی با بنزین به میزان ۵ درصد (بنزین ۵ درصد) به صورت طرح اولیه در استان خوزستان و سپس به تدریج در سراسر کشور، به تصویب وزارت نفت و شرکت‌های تابعه رسید. این طرح قرار بوده است که در سراسر کشور گسترش یابد و حتی میزان اختلاط اتانول با سوخت به ۱۰ درصد افزایش یابد؛ اما آمار مشخصی در خصوص میزان اجرایی شدن آن وجود ندارد. پتانسیل تولید اتانولزیستی به میزان مورد نیاز برای اجرای طرح بنزین E5 و حتی E10 در کشور وجود دارد؛ لیکن این توانایی بالقوه می‌بایست در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و مدیریت زایدات و ضایعات و پسماندها به توانایی بالفعل تبدیل گردد.
در مورد دیزل‌زیستی، هنوز طرح مصوب و در حال اجرایی در بخش سوخت کشور وجود ندارد. البته یک مورد کارخانه تولیدی صنعتی در استان اصفهان به بهره‌برداری رسیده بوده است که ادامه فعالیت این کارخانه با مشکل مواجه شده است. لیکن،به نظر می‌رسد که مناسب‌ترین و قابل اجراترین طرح بهره‌گیری از ۲ درصد دیزل‌زیستی در سوخت دیزل کم‌سولفور و با کیفیت بالایی باشد که قرار است برای مصرف خودروهای دیزل سبک و اتوبو‌س‌های شهری عرضه گردد
- سوخت زیستی گازی
در میان منابع تجدیدپذیر، یکی از قدیمی‌ترین سوختهای مورد استفاده، گاز زیستی است که در بسیاری از نقاط جهان خصوصاً هند در حال استفاده می‌باشد. این سوخت که از فرایند هضم به وجود می‌آید، سوخت تمیزی است که آلودگی زیست‌محیطی ایجاد نمی‌کند.
منابع زیست‌توده حاوی ترکیبات آلی با مولکول‌های درشت زنجیر می‌باشد که در طی فرایندهای هضم، در نهایت به مولکول‌های ساده گازی تبدیل می‌شوند. گاز زیستی از تخمیر مواد زاید آلی در شرایط بی‌هوازی حاصل می شود و دارای ۶۰ تا ۷۰ درصد متان و ۳۰ تا ۴۰ درصد دیاکسیدکربن و مقادیر ناچیزی از گازهای دیگر مانند هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن، منواکسید کربن و سولفید هیدروژن است و همان‌طور که مشخص است قسمت اعظم این گاز از متان و دیاکسیدکربن تشکیل شده است ولی در عین حال نسبت ترکیبات مختلف آن بستگی به نوع مواد اولیه و نیز تا حدودی به میزان حرارت محیط و زمان توقف مواد در مخزن تخمیر دارد. گاز زیستی منبع با ارزشی از انرژی است که اغلب به هدر می‌رود. اگر متان با ایمنی کامل جمع‌آوری شود و به‌درستی ذخیره گردد، می‌تواند منبع مهمی از انرژی باشد. از این گاز می‌توان به عنوان یک حامل انرژی مستقیماً در تأمین انرژی حرارتی و روشنایی ساختمان‌ها استفاده نمود یا اینکه جهت تولید برق در ژنراتورهای گازی آن را بکار برد.
این مخلوط گازی دارای ارزش حرارتی ۱۵ الی ۲۵ مگاژول به ازای هر مترمکعب بوده (۴٠ تا ٧٠ درصد ارزش حرارتی گاز طبیعی) و در صورت تبدیل به برق با استفاده از موتورهای گاز زیستی سوز، از هر متر مکعب گاز طبیعی ٣ کیلووات ساعت برق حاصل می شود. این گاز بوی قابل تشخیص مانند تخم‌مرغ گندیده دارد و از هوا سبک‌تر می باشد.
هضم بی‌هوازی، تجزیه بیولوژیکی مواد آلی در غیاب اکسیژن است که نتیجه این فرایند تولید گاز زیستی و مواد تثبیت شده می‌باشد. بارزترین نمونه این فرایند در لندفیل‌ها است. از طرف دیگر هاضم‌های مخزنی نیز به علت سرعت هضم مواد عالی در برابر لندفیل‌ها به‌شدت مورد توجه قرار گرفته‌اند. گاز زیستی تولیدی به خاطر داشتن گاز درصد بالایی از متان دارای ارزش حرارتی متوسطی بوده و می‌تواند برای مصارف خانگی و صنعتی به‌کار رود. فضولات دامی و پسماندهای کشتارگاهی، زائدات کشاورزی، پسماندها و پسابهای صنایع غذایی، فاضلاب و پسماندهای فسادپذیر شهری از جمله مواردی است در فرایند هضم بی‌هوازی برای تولید گاز زیستی به‌کار می‌روند.
تولید گاز زیستی تنها به دستگاه‌های گاز زیستی ختم نمی‌شود. سالیانه هزاران تن زباله در شهرهای مختلف با کمک دفن بهداشتی دفع می‌گردد. بخش قابل‌توجهی از زباله‌های خانگی تولیدی را مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی تشکیل می‌دهد. این مواد آلی پس از دفن به عنوان منبع غذایی میکروارگانیسم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ابتدای دفن زباله مقدار اندکی اکسیژن در لابه‌لای آنها محبوس شده و میکروارگانیسم‌ها به‌صورت هوازی به تجزیه بیولوژیکی مواد آلی می‌پردازند. لیکن خیلی زود اکسیژن محبوس به اتمام رسیده و فرایند به صورت کاملاً بی‌هوازی ادامه می‌یابد. محصولات عمده فرایند بی‌هوازی، گازهایی هم‌چون متان و دیاکسیدکربن می‌باشد. هرچند مقادیری از سولفید هیدروژن، آمونیاک، هیدروژن، نیتروژن و مجموعه گازهای آلی غیر متانی نیز تولید می‌گردد. مجموعه گازهای تولیدی در محل دفن زباله را گاز زیستی می‌نمایند
- مزایای سوختهای زیستی
- قیمت: هزینه سوختهای زیستی در مقایسه با بنزین و سایر سوختهای فسیلی کمتر است.
- مواد اولیه: در حالی که نفت منبع محدودی است و از مواد مشخصی به دست می‌آید، ولی سوختهای زیستی از گسترهٔ وسیعی از مواد مانند محصولات زائد، کود و دیگر مواد فرعی به دست می‌آیند. این یک گام موثر در بازیافت مواد است.
- تجدید پذیری: تولید سوختهای فسیلی زمان بر است، اما سوختهای زیستی با تولید محصولات و جمع آوری زباله‌ها قابل تولید است.
- امنیت: تولید سوختهای زیستی را می‌توان به صورت محلی تولید کرد که باعث کاهش وابستگی به کشورهای خارجی می‌شود. با کاهش وابستگی به منابع سوخت خارجی، کشورها می‌توانند استفاده از منابع انرژی خود را حفظ و آنها را از تأثیرات خارجی امن سازند.
- تحریک اقتصادی: از آنجا که سوختهای زیستی به صورت محلی تولید می‌شوند، کارخانه‌های تولیدی سوختهای زیستی می‌توانند صد‌ها یا هزاران نفر از کارگران را استخدام کرده و فرصت‌های شغلی جدید در مناطق روستایی ایجاد کنند.
- کاهش نشر کربن: هنگامی که سوختهای زیستی سوزانده می‌شوند مقدار کمتری کربن و سموم تولید کرده و جایگزین امن تری برای حفظ کیفیت جوی و آلودگی هوای پایین‌تر خواهد بود.
- معایب استفاده از سوختهای زیستی
با وجود بسیاری از ویژگی های مثبت سوختهای زیستی، همچنین معایب بسیاری در مورد این انرژی وجود دارد.
- خروجی انرژی: سوختهای زیستی خروجی انرژی پایین تری از سوختهای سنتی دارد و در نتیجه برای تولید همان مقدار انرژی، باید منابع انرژی بیشتری مصرف شود
- تولید انتشار کربن: مطالعات متعددی به تجزیه و تحلیل کربن از سوختهای زیستی انجام شده است، و در حالی که آنها ممکن است برای سوزاندن پاک باشند، دلایل قوی وجود دارد که روند تولید سوخت از جمله ماشین آلات لازم برای کشت محصولات زراعی و گیاهان، دارای انتشار کربن سنگین است.
- هزینه بالا: برای تصحیح و تصفیهٔ سوختهای زیستی به خروجی انرژی کارآمد‌تر، و برای ساخت کارخانه‌های تولیدی لازم برای افزایش مقدار سوختهای زیستی، سرمایه گذاری اولیه بالایی مورد نیاز است.
- کمبود مواد غذایی: نگرانی‌هایی وجود دارد که استفادهٔ بیش از حد از گندم زار برای کشت محصولات سوخت می‌تواند بر هزینه‌های مواد غذایی تاثیر داشته باشد و احتمالا می‌تواند به کمبود مواد غذایی منجر شود.
- مصرف آب: مقدار زیاد آب برای آبیاری مناسب محصولات سوختهای زیستی و همچنین برای تولید سوخت نیاز است، که می‌تواند منابع آب محلی و منطقه‌ای را تهدید کند.
- افزایش سوخت های زیستی در تامین انرژی جهان
حدود بودن سوختهای فسیلی ، گران بودن و ضررهای ناشی از استفاده از آن، باعث شده که انسان به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر روی بیاورد.
از منابع اولیه سوختهای زیستی می‌توان به ضایعات چوبی، تفاله‌های محصولات کشاورزی، نیشکر، غلات، روغن گیاهان و سبزیها اشاره کرد.
آخرین جداول آماری منتشره توسط BP نشان می دهد که مصرف سوختهای زیستی در نقاط مختلف جهان از سال ۲۰۰۴ تا پایان ۲۰۱۴ با افزایش روبرو بوده است به طوری که با افزایش ۵۴٫۳ میلیون تنی از ۱۶٫۴ میلیون تن معادل نفت خام به ۷۰٫۸ میلیون تن افزایش نشان می دهد و ۳٫۳ برابر شده است.
مجموع انرژی مصرفی تولید شده در جهان از محل سوختهای فسیلی شامل نفت و گاز و زغالسنگ و همچنین انرژی هسته ای و هیدروالکتریک و انرژیهای تجدیدپذیر و زیستی از سال ۲۰۰۴ تا پایان ۲۰۱۴ از ١٠٥٥٦,٥ میلیون تن معادل نفت خام به ١٢٩٢٨.٤ میلیون تن در روز افزایش یافته است.
براین اساس، ملاحظه می شود، سهم مصرف سوختهای زیستی از مجموع کل انرژی مصرفی تولید شده از منابع مختلف در جهان، از سال ۲۰۰۴ تا پایان ۲۰۱۴ از ۰٫۱۶ درصد به ۰٫۵۵ درصد افزایش یافته است.
در طی این مدت مصرف سوختهای زیستی در منطقه آمریکای شمالی از ۶٫۵ میلیون تن معادل نفت خام به ۳۱٫۲ میلیون تن رسیده و سهم این منطقه از مجموع مصرف سوختهای زیستی جهان از ۲۴ درصد به ۴۴٫۱ درصد افزایش یافته است.
در همین دوره مصرف سوختهای زیستی در منطقه آمریکای جنوبی و مرکزی از ۷٫۳میلیون تن معادل نفت خام به ۲۰٫۳ میلیون تن افزایش پیدا کرده است. براین اساس سهم این منطقه از ۵٫۹ درصد به ۲۸٫۷ درصد از مجموع سوختهای زیستی افزایش نشان می دهد.
در طی دوره ده ساله مورد بررسی، مصرف سوختهای زیستی در منطقه اروپا و اورآسیا نیز از ۲ میلیون تن معادل نفت خام به ۱۱٫۷ میلیون تن افزایش یافته ولی بااین وجود، با توجه به افزایش قابل توجه تولید انرژی از محل زیست توده ها در مناطق دیگر جهان، سهم این منطقه از ۳۰ درصد به ۱۶٫۵ درصد از مجموع سوختهای زیستی کاهش نشان می دهد.
همچنین، در مجموع کشورهای آسیا و اقیانوسیه شاهدیم که مصرف سوختهای زیستی از ۰٫۶ میلیون تن معادل نفت خام به ۷٫۵ میلیون تن در روز افزایش یافته است اما سهم این منطقه از ۱۵٫۱ درصد به ۱۰٫۶ درصد از مجموع سوختهای زیستی کاهش یافته است.
مصرف سوختهای زیستی در خاورمیانه و آفریقا نیز دارای تغییرات اندکی است به شکلی که این مناطق همچنان سهم ناچیزی در استفاده از سوختهای زیستی دارند.
مصرف سوختهای زیستی در منطقه خاورمیانه از سال ۲۰۰۴ تا پایان ۲۰۱۴ از صفر به ۴ هزار تن معادل نفت خام افزایش یافته و در آفریقا نیز مصرف سوختهای زیستی از ۶ هزار تن معادل نفت خام به ۲۱ هزار تن افزایش نشان می دهد. سهم این دو منطقه از مجموع مصرف سوختهای زیستی تقریبا صفر درصد است.
استفاده از سوختهای زیستی در ایران و جهان دارای موافقان و منتقدان بسیاری است.
نتایج مطالعه ای که در سال ۱۳۹۱ توسط سه تن از دانشجویان دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان تحت عنوان ” سوختهای زیستی در ایران و پیامدهای آن ” انجام شده مدعی است که ایران یکی از مناطقی است که برای تولید سوخت زیستی اتانول و بیودیزل مناسب نیست.
برپایه این مطالعه، مسیرهای فعلی تولید سوختهای زیستی می تواند اثرهای قابل توجهی روی تامین غذا و تجارت ایران و به همان اندازه روی محیط زیست داشته باشد.
در عین حال، موافقان می گویند استفاده از سوختهای زیستی در کشور ضروری است، زیرا این کار هم به محیط زیست کمک می‌کند و هم با توجه به مصرف بالای سوخت در کشور، کمک موثری به مسئولان در زمینه کنترل مصرف سوختهای فعلی خواهد کرد.
- ۵ تجربه جهانی در اقتصاد سبز
اقتصاد سبز یا اقتصاد محیط‌زیست در دهه‌های اخیر موردتوجه بسیاری از دولت‌ها قرار گرفته و تاثیرات متقابل اقتصاد و محیط‌زیست به واقعیت غیرقابل انکاری تبدیل شده است؛ به‌نحوی‌که سیاست‌های اقتصادی بر محیط‌زیست اثرگذارند و در مقابل نیز اقتصاد از تغییرات زیست‌محیطی تاثیر می‌پذیرد. آلودگی‌های زیست‌محیطی یکی از مهم‌ترین چالش‌های جوامع است که در کشورهای پیشرفته با سرمایه‌گذاری در بخش انرژیهای تجدیدپذیر، فناوری‌های نوین در کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی و بهبود کارآیی انرژی، گام‌هایی در راستای بهبود آن برداشته شده، اما در کشورهای درحال توسعه موردتوجه قرار نگرفته است. شاخص GGEI اولین شاخص مطرح شده در زمینه اقتصاد سبز است که در سال ۲۰۱۰ معرفی شد و امروزه توسط سیاست‌گذاران، سازمان‌های بین‌المللی، جوامع مدنی و بخش‌های خصوصی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در گزارش پیشرو که از سوی معاونت امور اقتصادی وزارت اقتصاد گردآوری و تدوین شده، تجربه پنج کشور سوئد، نروژ، کاستاریکا، آلمان و دانمارک در زمینه اقتصاد سبز و به‌طور اخص توسعه انرژیهای تجدیدپذیر مورد بررسی قرار گرفته است.
- سوئد
براساس شاخص اقتصاد سبز جهانی در سال ۲۰۱۴ سوئد رتبه نخست را از لحاظ داشتن بهترین عملکرد در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است. سوئد درحال‌حاضر بالاترین نسبت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر را در اتحادیه اروپا دارد؛ به‌طوری‌که بیش از ۴۵درصد از عرضه انرژی در سوئد از انرژیهای تجدیدپذیر و با تکیه بر انرژی برقابی و سوختهای زیستی (زیست‌سوخت) است. بیش از ۱۲درصد تولید برق از نیروگاه‌های تولید همزمان و ۲ درصد از نیروگاه‌های بادی تامین می‌شود. از سال ۲۰۱۳ سوئد با معافیت مالیاتی بر چربی‌ها و روغن‌های گیاهی و حیوانی هیدروژنه تا ۱۵درصد به ازای حجم سوخت دیزل به تشویق استفاده از زیست سوختهای نسل دوم کمک کرد و در آغاز سال ۲۰۱۴ با تعیین میزان سهم اتانول و اسید چرب متیل استرها در بنزین و گازوئیل، شرایط پایداری را برای تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان زیست‌سوخت فراهم و به ترویج استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر کمک کرد. از دیگر نقاط قوت سوئد، ایجاد فناوری‌های پاک زیست‌محیطی درحوزه‌های نظیر بازیافت، انرژیهای تجدیدپذیر (نیروی بادی، نیروی خورشیدی، برقابی، زیست سوخت‌ها)، فناوری اطلاعات، حمل‌ونقل سبز، موتورهای برقی، شیمی سبز، روشنایی و بسیاری از صنایع کارآمد انرژی است.
دولت این کشور در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ در فناوری‌های زیست‌محیطی سرمایه‌گذاری کرد و به این ترتیب از تعهد همکاری با کشورهای چین، هند و روسیه در زمینه فناوری‌های زیست‌محیطی حمایت کرده است. به‌طور کلی، سوئد در کشاورزی ارگانیک، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، میزان سرانه سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز و تحقیقات در زمینه توسعه پایدار پیشرو بوده است. با توجه به اینکه سوئد اولین کشور جهان بوده که در سال ۱۹۹۱ به منظور توسعه منابع سبز انرژی، مالیات سنگینی بر سوختهای فسیلی وضع کرده و به‌منظور افزایش کارآیی این نوع مالیات، معافیت آن را در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ کاهش داده است، دولت این کشور در نظر دارد به منظور حفاظت بیشتر از محیط‌زیست، حذف سوختهای فسیلی از تمام اتومبیل‌ها را تا سال ۲۰۳۰ و حذف کامل کربن را تا سال ۲۰۵۰ اجرا کند. این کشور با تدوین قانون جدید برنامه‌ریزی و ساخت در سال ۲۰۱۱ و کار روی شبکه‌های هوشمند برق توانست درخصوص افزایش بهره‌وری انرژی گام‌های موثری بردارد.
با توجه به کمبود موادخام و ضرورت افزایش کارآیی منابع، سوئد درحال اجرای یک استراتژی درخصوص مواد معدنی و فعالیت‌های مرتبط با کارآیی منابع است. سوئد در چند دهه اخیر در بازیافت زباله نیز تحول قابل‌توجهی را ایجاد کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که بیش از ۹۹درصد زباله خانوارها بازیافت می‌شود. این درحالی است که در سال ۱۹۷۵ تنها ۳۸درصد زباله خانوارها بازیافت می‌شد. با توجه به اینکه ضایعات سوختی نسبتا ارزان است، سوئدی‌ها به‌گونه‌ای کارآ و سودآور از آنها استفاده می‌کنند. در مجموع سوئد در کاهش اثرات زیست‌محیطی، در مقایسه با کشورهای اطراف خود پیشتاز بوده و از نظر تبدیل زباله‌ها به برق با استفاده از کوره‌های زباله‌سوز با قدرت بالا منحصربه‌فرد است که این موضوع منجر به واردات زباله از سایر کشورها نیز شده است. آژانس حفاظت از محیط‌زیست سوئد نیز یک برنامه عملی برای جلوگیری از ایجاد ضایعات شامل تشویق تولیدکنندگان به ساخت محصولات با طول عمر بالاتر تدوین کرده و درحال بررسی پیشنهاد تخفیف مالیاتی برای تعمیرات برخی کالاها است.
- نروژ
نروژ در راستای توسعه پایدار، اهداف بلندپروازانه‌ای را درخصوص سیاست‌های زیست‌محیطی تعیین کرده است. پشتوانه این اهداف چارچوب تحلیلی قوی در مسائل زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی است که بر مدیریت سرمایه‌های انسانی، طبیعی، تولیدی و مالی تمرکز دارد. انجام اقداماتی نظیر ساده‌سازی مقررات، تمرکززدایی از مسوولیت‌های زیست‌محیطی و استفاده هوشمندانه از ابزارهای اقتصادی در عملکرد موفقیت‌آمیز بسیاری از سیاست‌های زیست‌محیطی نروژ اثرگذار بوده است. همچنین الزام تمام پروژه‌ها به انجام ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و اطلاع‌رسانی بهتر به افراد متاثر از این پروژه‌ها، توجه ویژه به مسائلی نظیر آلودگی هوا، زیرساخت‌های آب و فاضلاب و مدیریت رودخانه‌ها از اهم اقدامات زیست‌محیطی کشور نروژ به‌شمار می‌آیند. نروژ همچنین به‌عنوان یکی از پیشگامان در تامین مالی طرح‌های مرتبط با آب‌وهوای پاک در جهان محسوب می‌شود. این کشور به کشورهای درحال توسعه جهت کاهش جنگل‌زدایی، گسترش انرژیهای تجدیدپذیر و انطباق با تغییرات آب‌وهوایی کمک می‌کند.
- کاستاریکا
کاستاریکا یکی از کشورهای واقع در آمریکای مرکزی و دارای رتبه سوم از نظر بهترین عملکرد در شاخص اقتصاد سبز جهانی در سال ۲۰۱۴ است که متعهد شده تا سال ۲۰۲۱ به کشوری بدون کربن تبدیل شود. این کشور درخصوص افزایش کاربرد انرژیهای تجدیدپذیر مشوق‌های جدیدی برای ساخت نیروگاه‌های انرژی تجدیدپذیر هفت مگاواتی یا بزرگ‌تر ارائه می‌دهد که از جمله آنها می‌توان به واردات مواد لازم بدون پرداخت عوارض گمرکی، معافیت از پرداخت مالیات عملیاتی برای دوره‌ای از زمان و امکان ارائه گواهی اعتبار جبران کربن با ارزش قابل‌توجه برای افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری اشاره کرد. انجام این اقدامات باعث تامین بیش از ۹۰ درصد از برق کاستاریکا از طریق انرژیهای تجدیدپذیر مانند برقابی، زمین گرمایی و نیروی باد شده است. کاستاریکا به صنعت تولید زیست سوخت نیز مشوق‌های مالیاتی پرداخت می‌کند. با عرضه زیاد روغن پالم انتظار می‌رود تولید زیست دیزل، به زیست سوخت پیشرو در این کشور تبدیل شود.
- آلمان
براساس شاخص عملکرد اقتصاد سبز جهانی در سال ۲۰۱۴، آلمان در رتبه چهارم قرار دارد. این کشور یکی از پیشگامان پیشبرد سیاست‌های حمایتی انرژی تجدیدپذیر است. قانون منابع انرژی تجدیدپذیر که برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ در آلمان اجرایی شد از عوامل موفقیت این کشور درحوزه محیط‌زیست است. در چارچوب این قانون، سیاست تشویق نیروگاه‌های تولید همزمان، سیستم تبادل نشر محدود، اصلاح مالیات انرژی و… لحاظ شده است. وضع قانون انرژی تجدیدپذیر و تدوین تعرفه تشویقی برای انژری‌های بادی، خورشیدی، آبی، زمین‌گرمایی و زیست توده در این قانون، در تشکیل سهم ۲۹درصدی مصرف خالص برق از انرژیهای تجدیدپذیر موثر بوده است. با وجود این، آلمان با هدف ایجاد انگیزه در دسترسی و گسترش شبکه‌های برق، انرژی بادی دریایی و فناوری‌هایی برای مدیریت اوج مصرف و ذخیره‌سازی برق درحال تجدیدنظر در قانون منابع انرژی تجدیدپذیر است. قیمت‌گذاری انرژی از طریق مالیات و سایر ابزارهای مالی از جایگاه مهمی در ترکیب سیاست انرژی آلمان برخوردار است.
مجلس آلمان در سال ۱۹۹۹ قانون اصلاحات مالیاتی زیست‌محیطی را ارائه کرد که باعث افزایش تدریجی نرخ‌های مالیات بر نفت و گاز و وضع مالیات جدیدی بر برق شد. آلمان در صادرات فناوری‌های سبز نیز از موقعیت خوبی برخوردار است. براساس برآورد انجمن انرژی خورشیدی آلمان، صادرات فتوولتائیک از ۱۴درصد تولید در سال ۲۰۰۴ به ۵۵درصد در سال ۲۰۱۱ و ۶۵درصد در سال ۲۰۱۳ افزایش یافته و برای سال ۲۰۲۰ نیز صادرات ۸۰درصدی هدف‌گذاری شده است. همچنین مطابق اعلام انجمن انرژی بادی آلمان، سهم صادرات جاری صنعت بادی، بین ۶۵ تا ۷۰درصد است. آلمان در بازار انرژیهای تجدیدپذیر و در بازار محصولاتی که کارآیی انرژی را افزایش می‌دهد نقش اساسی دارد؛ به‌گونه‌ای‌که در سال ۲۰۰۴ آلمان ۱۷درصد از بازار کارآیی جهان و حتی سهمی بزرگ‌تر از ایالات‌متحده، ژاپن و ایتالیا را به خود اختصاص داده است. یکی از اهداف آلمان افزایش مصرف انرژی تجدیدپذیر به ۱۸درصد مصرف نهایی انرژی در سال ۲۰۲۰ و حداقل ۸۰درصد مصرف برق در سال ۲۰۵۰ است.
- دانمارک
دانمارک یکی از پیشگامان به‌کارگیری سیاست‌های مناسب در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر، کارآیی انرژی و تغییرات آب‌وهوایی در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) به‌شمار می‌رود؛ به‌گونه‌ای‌که این کشور از نظر شاخص اقتصاد سبز جهانی(GGEI) در سال ۲۰۱۴ رتبه پنجم را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است. وضع قوانین مناسب مالیاتی در زمینه محیط‌زیست از عوامل موثر در جایگاه مناسب این کشور در اقتصاد سبز است؛ به‌طوری‌که دانمارک در سال ۱۹۹۲ بعد از سوئد دومین کشوری بود که مالیات بر کربن را بر برخی از انواع انرژی مصرفی خانوارها و صنایع وضع و در سال ۲۰۱۲ بیشترین مالیات بر انرژی را در میان کشورهای اتحادیه اروپا اخذ کرد. نرخ مالیات بر کربن در دانمارک برای مصارف مختلف، متفاوت است؛ به‌گونه‌ای‌که بخش خانگی بیشترین مالیات را می‌پردازند و صنایع انرژی‌بر به منظور تسهیل در رقابت، علاوه بر برخورداری از تخفیف‌های مالیاتی، کمترین مالیات بر کربن را پرداخت می‌کنند. این کشور به منظور توسعه نوآوری‌های زیست‌محیطی، درآمد حاصل از مالیات بر کربن را به پرداخت یارانه در این حوزه اختصاص داده است.
علاوه بر این، ارائه تعرفه‌های تشویقی به انرژی بادی، زیست توده، زمین گرمایی، برقابی و خورشیدی اقدام دیگر دولت دانمارک به‌منظور کاهش انتشار کربن است. دانمارک از پیشگامان توسعه انرژی بادی در اروپا محسوب می‌شود. نیروگاه‌های بادی این کشور به‌طور متوسط بیش از یک‌چهارم برق مورد نیاز دانمارک را تامین می‌کند. تولید برق از منابع تجدیدپذیر به قیمتی مازاد بر قیمت بازار حمایت می‌شود. مجموع قیمت بازار و قیمت مازاد، درآمد ثابتی را برای تولیدکننده تضمین می‌کند. تمام هزینه‌های یارانه به‌عنوان الزام خدمات عمومی مساوی به مصرف‌کننده انتقال می‌یابد. تحت برنامه‌های انرژی دانمارک، دولت این کشور به‌عنوان اولین کشور اروپایی یارانه‌های بسیاری برای صنایع نوپای بادی ارائه کرد که به‌طور موفقیت‌آمیزی در آلمان نیز به‌کار گرفته شد. کاهش سریع آلودگی‌های ناشی از سرب در اوایل دهه ۱۹۹۰ در دانمارک به علت قوانین منع فروش سوختهای سربی برای حمل‌ونقل، نتیجه قوانین کاربرد مبدل‌های کاتالیزوری در سیستم‌های اگزوز خودرو و واحدهای بدون نیترات در نیروگاه‌های گرما و برق بود.
دانمارک در سال ۲۰۰۱ سیستم تبادل نشر محدود برای تولید برق را معرفی کرد که براساس آن متناسب با میزان انتشار آلاینده‌ها در گذشته توسط بنگاه‌ها، مجوزهای رایگانی به بنگاه‌ها تخصیص داده شد. سیستم تبادل نشر محدود دانمارک در سال ۲۰۰۳ توسعه یافت و در سال ۲۰۰۵ با طرح مبادله انتشار اتحادیه اروپا جایگزین شد. دانمارک در راستای هدف حذف کامل سوختهای فسیلی تا سال ۲۰۵۰ و عرضه کل برق از انرژیهای تجدیدپذیر نیز اقدام به تبدیل سیستم برق خودروها کرد. به‌طور کلی، از مهم‌ترین اقدامات اتخاذ شده در دانمارک برای بهبود عملکرد درحوزه اقتصاد سبز می‌توان به مواردی مانند ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و توجه به آن در تصمیم‌گیری‌های سیاستی در همه بخش‌ها، تامین بودجه برای استفاده از فناوری‌های جدید، ارائه اطلاعات به مصرف‌کنندگان نسبت به چگونگی اثرگذاری انتخاب‌هایشان بر محیط و تنظیم کاربرد منابع و تعدیل آلودگی‌ها از طریق ابزارهای قیمتی و مالیاتی اشاره کرد.
