مالیات بر املاک و مستغلات را میتوان در سه دسته طبقه بندی کرد. دسته ی اول مالیات بر اجاره املاک و مستغلات، دسته ی دوم مالیات بر نقل و انتقال املاک و دسته ی سوم شامل مالیات بر مستغلات خالی از سکنه هستند. به استناد ماده ۵۲ قانون مالیات های مستقیم این نوع مالیات به این شکل تعریف میشود:
“درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر عملکرد املاک است.”
درآمد مشمول مالیات اجاره املاک
ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم درآمد مشمول مالیات اجاره املاک را بهشرح ذیل تعیین کرده است:
“درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می گردد عبارت است از کل مال الاجاره اعم از نقدی و غیر نقدی پس از کسر بیست و پنج درصد بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره”
مبنای تعیین درآمد اجاره املاک
بهاستناد ماده ۵۴ قانون مالیاتها “مال الاجاره از روی سند رسمی تعیین می شود و در صورتیکه اجاره نامه رسمی وجود نداشته باشد یا از تسلیم سند یا رونوشت آن خودداری گردد و یا مؤجر علاوه بر اجاره بهاء وجهی بعنوان ودیعه یا هر عنوان دیگر از مستأجر دریافت نموده باشد میزان اجاره بهاء بر اساس املاک مشابه تعیین خواهد شد.”