پردیس فناوری کیش-طرح مشاوره متخصصین صنعت ومدیریت-گروه مدیریت بازرگانی:
مدیریت ساخت چیست؟
مدیریت ساخت عبارت است از دانش برنامه ریزی ، هماهنگی و کنترل پروژه از آغاز اجرا تا خاتمه آن ؛ با این هدف که پروژه در محدوده زمان، هزینه و با کیفیت پیش بینی شده به انجام برسد . در ادبیات مدیریت ساخت آمده است که ” ۱۲۰ مسئولیت مختلف مدیر ساخت در هفت بخش قابل طبقه بندی است.
بخش مدیریت ساخت و پروژه مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن به منظور شناسایی حوزه‌های بکارگیری ، آموزش و ترویج بهره برداری از روشهای مدیریت نوین در محیط طرح و پروژه ایجاد شده است . در ادبیات بین المللی نظام‌های فنی و اجرایی ، مدیریت ساخت عبارت است از دانش برنامه ریزی ، هماهنگی و کنترل پروژه از آغاز اجرا تا خاتمه آن ؛ با این هدف که پروژه در محدوده زمان، هزینه و با کیفیت پیش بینی شده به انجام برسد .
در ادبیات مدیریت ساخت آمده است که ” ۱۲۰ مسئولیت مختلف مدیر ساخت در هفت بخش قابل طبقه بندی است : مدیریت برنامه ریزی ؛ مدیریت هزینه ؛ مدیریت زمان ؛ مدیریت کیفیت ؛ مدیریت پشتیبانی ؛ مدیریت ایمنی و بالاخره مدیریت حرفه ای ساخت…”
گرچه فعالیت‌های این رشته طیف وسیعی از تخصص‌ها بخصوص در زمینه‌های فنی ومهندسی. را در بر می‌گیرد اما مدیریت وجه غالب استفاده از این تخصص‌ها در اجرای پروژه به شمار می‌آید .۱
بخش مدیریت ساخت و پروژه در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن با توجه به اهمیت موضوع و رویکرد این مرکز در انتشار نوآوری‌های مدیریتی در صنعت ساخت ، نمایش دستاورد‌های ناشی از استفاده از روشهای مدیریت ساخت و تبیین اهمیت بهره برداری از روشهای مذکور در اجرای پروژههای عمرانی در بهمن ۱۳۸۷ ایجاد شده است.
محور‌های تحقیقاتی و فعالیت‌ها
– مطالعه و ارزیابی چگونگی مدیریت حوزه‌های مختلف عملیات پروژههای عمرانی اجرا شده به منظور فراهم ساختن بستر استفاده از قواعد مدیریت
– آموزش اصول ، روش‌ها و فرایندهای مدیریت ساخت بر حسب حوزه‌های گوناگون
– انتشار آخرین اطلاعات و دستاورد‌های کاربردی در این زمینه
– تماس با مراکز معتبر مدیریت ساخت درسطح جهان
– همکاری با مراکز مروج و محقق در زمینه مدیریت ساخت در داخل کشور در میان سازمان‌های غیردولتی و دانشگاه‌ها
توانایی‌ها و قابلیت‌ها وتخصص‌ها
– تشکیل تیمهای شناسایی و ارزیابی چگونگی بکارگیری قوانین مدیریت پروژه در پروژههای عمرانی کشور
– شناسایی موانع و محدودیت‌های استفاده از مدیریت پروژه درعرصه‌های ساخت و ساز
– کاربردی کردن مدیریت پروژه از طریق تشریح مصادیق موجود در حوزه‌های عملی اجرای پروژه
– شناساندن مزایای نسبی استفاده از قواعد مدیریت پروژه در تماس با دستگاه‌های مجری طرح‌های عمرانی
– انتشار یافته‌های حاصل از پروژههای مطالعاتی انجام شده توسط همکاران بخش
– ایجاد بستر بکارگیری اصول مدیریت پروژه دراداره پروژههای مرکزتحقیقات ساختمان و مسکن
این بخش در فاصله نسبتا کوتاه تشکیل خود تاکنون پروژههای زیر را با هدف تبیین چگونگی کاربرد فرایندهای حوزه‌های مدیریت پروژه به سرانجام رسانده یا در دست اجرا دارد :
بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت پروژههای عمرانی (ده پروژه بیمارستانی منتخب).این پروژه با بررسی بیمارستان‌های در دست بهره برداری که توسط سازمان مجری ساختمانها و تاسیسات دولتی و عمومی‌اجراشده مسیر مدیریت زمان ، مدیریت هزینه و مدیریت کیفیت را در هر یک دنبال می‌نماید ؛ ارزیابی عملکرد قانون مشارکت در احداث پروژههای عمرانی بخش راه و ترابری نیز یکی از پروژه‌هایی است که مقایسه شیوه‌های مدیریتی بخش خصوصی و دولتی را درعرصه احداث آزاد راه‌ها ی کشور ممکن می‌سازد .
مدیریت ساخت و عملیات فراگستر
یکی از زمینه‌های رقابتی دنیای امروز بهره گیری از فناوری‌های تجربه شده در تولید محصولات میباشد. امروزه کارخانجات برای حضور در صحنه رقابت، ملزم هستند محصولات را با بهترین کیفیت در کوتاه ترین زمان و با پایین ترین قیمت به دست مشتریان برسانند. در کنار استفاده از سیستمهای مالی همچنان نیاز به راهکارهای تخصصی و جدیدی برای ارتقاء تجارت احساس میشود. آنچه که در این زمینه می‌تواند نیاز شما را برآورده سازد، سیستم ساخت و عملیات میباشد که در تعامل با سایر سیستمهای ذکر شده در جهت مهندسی محصول و ساختار آن، توسعه محصول، ارتقا و مدیریت پروژه تولید محصول شامل برنامه ریزی و زمانبندی تولید محصول، مدیریت مستندات و ارتقاء سطح کیفی محصول عمل می‌نماید.
توسط سیستم ساخت و عملیات فراگستر می‌توان مهندسی، برنامه ریزی و کنترل تولید را مدیریت نمود. سیستم حاضر با ایجاد ارتباطی تنگاتنگ با سیستم فروش و سیستم زنجیره تامین باعث افزایش سطح پاسخگویی به نیازها، و بالابردن سطح استانداردهای اجرایی خواهد شد.
اهداف کلی مجموعه مدیریت تولید را می‌توان به صورت زیر خلاصه نمود:
بهبود خدمات رسانی به مشتریان
بهبود دقت پیش بینی انجام سفارشات مشتریان تسهیل تصمیمات تجاری جهت قبول سفارشات
افزایش سود
افزایش نرخ و درصد سفارشات محقق شده
کاهش زمان تولید سفارشات با توجه به استفاده از برنامه ریزی بهینه
کاهش سرمایه در گردش
کاهش میزان موجودی ذخیره انبار
کاهش هزینه‌های حمل به انبار افزایش بهره وری از منابع ماشینی و انسانی با ایجاد برنامه بهینه
کاهش هزینه عملیات و افزایش بهره وری
کاهش مدیریت اجرایی و افزایش بهره وری فرایندها کاهش هزینه تراکنش
مهندسی تولید
در طول دوره تولید یک محصول، کلیه اطلاعات آن محصول از جمله ساختار محصول، روش تولید، تجهیزات تولید، نیروی کار تولیدی، خطوط و ایستگاههای تولید، میزان تولید و اسناد مرتبط به محصول موجود در انبار تعریف و جمع آوری می‌شوند. داده‌های جمع آوری شده امکان دستیابی به توابع تولید جهت مدیریت بهینه و محدوده وسیعی از اطلاعات تولید به روز را فراهم می‌آورد. در این قسمت بستری جهت تسهیل فرایند بهینه سازی جریان عملیات از ابتدایی ترین فاز تولید تا اتمام تولید فراهم میشود.
اما آنچه که در گسترس محصول و فراورده‌های یک کارخانه موثر میباشد، تحلیل تفصیلی برنامه‌های اجرا شده و نتایج حاصله از آنها میباشد. بدین معنی که جهت ایجاد برنامه ای بهتر و جایگزین و روشهای عملی گسترش و ارتقاء محصولات، از داده‌های بدست آمده و نتایج حاصل از مقایسه آنها استفاده میشود.
مهندسی محصول
مهندسی محصول شامل تعریف محصول، فرمول ساخت و روش ساخت محصول، ارتقاء محصول و مدیریت گسترش و ارتقاء محصول میباشد. مقدماتی ترین فرایندجهت ارتقاء محصول، هزینه یابی محصول و حرکت در جهت کاهش هزینه تولید میباشد. با توجه به اینکه در مسیر تولید محصولات، روزانه مقدار حجیمی‌از اطلاعات بدست می‌آیند، سازماندهی این داده‌ها نیازمند ابزار قوی ای جهت مدیریت و توزیع داده‌ها میباشد. امکان تعریف فرایندها تولید، ظرفیت تولید محصول و میزان مواد اولیه مورد نیاز جهت تولید محصولات در هر ایستگاه کاری تعبیه شده است.
مهندسی تجهیزات
مهندسی تولید از انتخاب، خرید و نصب تجهیزات با توجه به افزایش بهره وری و کارایی ، سهولت نگهداری از تجهیزات و امنیت کارخانه پشتیبانی می‌نماید. همچنین اجازه تغییر ، اصلاح و به روز رسانی تجهیزات و محل استقرار آنها را نیز میدهد. همچنین با مقایسه ی برنامه ی ابلاغ شده ی واحدهای عملیاتی و میزان کارهای جاری کارگاه مکان استقرار تجهیزات را ارزیابی نموده و اطلاعات لازم را در اختیار کاربر قرار میدهد.
توسعه همکاری‌ها
توسعه همکاری‌ها با بکارگیری تیمهای داخلی و خارجی باعث بهینه کردن روش ساخت محصولات پیچیده میشود. راه حل دستیابی به این هدف ثبت و ذخیره کلیه اطلاعات محصول از ابتدای شروع فرایند ساخت تا زمان تحویل به مشتریان میباشد. در واقع ارتقاء سطح کیفیت منابع از طریق کاهش زمان تولید و کاهش قیمت تولید منجر به جذب رضایت مشتریان خواهد شد.
برنامه ریزی و کنترل تولید
برنامه ریزی سفارشات
سیستم فراگستر با هدف ارتباط بهینه و یکپارچه با سیستم زنجیره تامین با بکارگیری تکنیک‌های استاندارد میزان سفارشات قابل انجام با توجه به برنامه‌های سازمان را محاسبه و اعلام می‌نماید.
برنامه ریزی تولید
سیستم فراگستر جهت پاسخگویی به سفارشات محصول در برنامه، با استفاده از MRP امکان برنامه ریزی و زمانبندی بهینه ی تولید را مهیا می‌سازد. هدف از برنامه ریزی خودکار تولید ایجاد کارخانه هوشمندی است که از طریق شبیه سازی یک موتور تحلیل بلادرنگ، تجسمی‌واحد از رویدادها، هشدارها و تصمیماتی که توسط پرسنل تولید گرفته می‌شده، تجمیع و ارائه میدهد.
برنامه ریزی مواد
برای تامین موارد مورد نیاز عملیات برنامه ریزی شده، سیستم برنامه ریزی فراگستر از تکنیکها و الگوریتمهای پیچیده ای جهت نیل به این هدف در ارتبـاط تنگـاتنگ با زنجیره تامین استفاده می‌نماید.
افزایش میزان سود
کاهش هزینه‌های عملیاتی از طریق برنامه ریزی و زمانبندی بهینه و شناسایی مشکلات قبل از وقوع باعث ایجاد بستری مناسب جهت تحقق سود میگردد.
مدیریت تغییرات مهندسی
بکارگیری الگوریتمهای پیشرفته خودکار باعث افزایش سطح پاسخگویی به تغییرات، انطباق سریع با تغییرات درخواست شده، برنامه ریزی و زمانبندی مجدد در کمترین زمان خواهد شد.
کنترل تولید
جمع آوری کلیه اطلاعات تولید که بتواند شاخصی برای شناسایی انحرافات برنامه ای باشد از اهمیت بالایی بر خوردار است. این بخش اطلاعات تولید را جمع آوری و بر اساس آن موارد ذیل را مورد پردازش و تحلیل قرار میدهد.
• بررسی میزان تولید و هزینه‌های ایجاد شده
• بهینه سازی فرایندهای تولید
• اتخاذ تصمیمات مناسب با توجه به پیشامدهای گزارش شده
• شفاف سازی برنامه تولید
• اعمال روشهای عملی جهت بهبود مستمر تولید
• پردازش و مدیریت دقیق اطلاعات سفارش و محصول
• بررسی روشهای تولید و میزان تولیدات انجام شده
مدیریت ساختار محصول
طراح محصول این امکان را خواهد داشت که لیستی از ساختار‌های تولید مدنظر برای تولید یک محصول تعریف نماید، تا بر اساس نتایج مطلوب ترین ساختار را انتخاب نماید. همچنین امکان معرفی و مدیریت اطلاعات پایه برای کلیه مواد اولیه سازمان تولیدی مذبور وجود خواهد داشت. امکان مدیریت اجزای بکار رفته در یک محصول از طریق تعریف BOM های مجزا برای یک محصول وجود دارد.
مدیریت دستورالعملها
جهت مدیریت دستورالعمل ساخت محصول این امکان بدین صورت وجود دارد که برای محصول در حال تولید امکان ثبت فرمول ساخت جدید، و روش ساخت جدید با توجه به مشخصات محصول و مواد اولیه ارائه میشود لذا با مقایسه روند تولید قبلی می‌توان هزینه و زمان تولید محصول را کاهش و سطح کیفیت محصول و میزان سود آوری را افزایش داد.
مدیریت تغییرات
مدیریت تغییرات شامل ثبت و مستند سازی تغییرات بستر مهندسی تولید از جمله سوابق کلیه تغییرات اعمال شده در تمامی‌اطلاعات پایه از جمله تعریف محصول و مواد اولیه و فرمول‌های ساخت محصول و غیره. و همچنین مدیریت تغییرات سفارش میباشد. در واقع با توجه به تغییرات ایجاد شده در بستر مهندسی تولید، اطلاعات سفارشات دریافت شده (سفارشات تولید، سفارشات برنامه، سفارشات خرید) نیز تحت تاثیر قرار گرفته و بصورت خودکار تغییر می‌یابند.