PART 2-عملیات تحریک چاه (Stimulation Process)

در ادامه پارت قبل به اسیدهایی را که ممکن است در عملیات اسیدکاری سازند استفاده شوند، میپردازیم.

  • اسیدهای آلی پودری
  1. اسید سولفامیک
  2. اسید کلرواستیک
  •  اسیدهای مخلوط
  1. اسید استیک-هیدروکلریک
  2. اسید فرمیک-هیدروکلریک
  3. اسید فرمیک-هیدروفلوریک
  •  اسیدهای تاخیری
  1. اسیدهای ژلی
  2. اسیدهای امولسیونی

اسیدهای معدنی

  • اسید هیدروکلریک

از بین اسیدهای معدنی اسید هیدروکلریک بیشترین استفاده را دارد.  که اگر به صورت محلول ۱۵wt% با آب مورد استفاده قرار گیرد به آن regular Acid می گویند.

غلظت ۱۵wt% به این دلیل استفاده می شود که در شروع استفاده از این اسید امکان جلوگیری از خوردگی وجود نداشت.

با ساخته شدن مواد جلوگیری کننده از خوردگی ، این اسید با غلظت های بالاتر نیز (تا حدود ۳۰wt% ) مورد استفاده قرار گرفت. از غلظت های پائین تر ) ۳% ( قبل از تزریق محلول HF-HCl استفاده می شود.

اسید هیدروکلریک با سنگ های کربناته تولید CaCl2 و CO2 می نماید که هر دو در آب محلول هستند.

نکته منفی هنگام استفاده از اسید هیدروکلریک خاصیت خوردندگی بسیار زیاد آن است.

در دمای بالا تر از ℃ ۱۰۰کنترل خوردگی توسط این اسید بسیار مشکل است.

این اسید تاثیر بسیار زیادی بر آلومینیوم و فلزات پوشش داده شده با کرم دارد که معمولاً در پمپ ها استفاده می شود.

 

  • اسید هیدروکلریک-هیدروفلوریک

این محلول برای سازندهای ماسه سنگی استفاده می شود. این محلول در محل از افزودن NH4F2 به اسید کلریدریک ۱۵wt% تهیه می شود.

آنقدر به اسید کلریدریک ۱۵wt% ، NH4F2 اضافه می شود تا اسید ۳wt%HF و اسید ۱۲wt%HCl بدست آید.

مخلوط دیگری از اسید هیدروکلریک-هیدروفلوریک با غلظت های ۶wt%HF و ۹wt%HCL نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
خورندگی محلول HF-HCl مانند HCl به تنهایی است.

  • اسیدهای آلی رقیق شده

استفاده از این اسید ها به علت خورندگی کمتر آنهاست.  از این اسیدها در فرآیندهایی که لازم است.  اسید و لوله ها به مدت طولانی در تماس قرار گیرند استفاده می شود.

از اسید استیک به صورت محلول ۱۰wt% در آب استفاده می شود.

در این غلظت محصولات واکنش استاتهای کلسیم و منیزیم است که در باقی مانده اسید قابل حل است.

استفاده از اسید استیک گران تر از اسید هیدروکلریک و اسید هیدروفلوریک است.
اسید فرمیک دارای کمترین وزن ملکولی و کمترین هزینه برای حل کردن واحد حجم سنگ در بین اسیدهای آلی می باشد.

بسیار قوی تر از اسید استیک است، قیمت آن مناسب است ولی جلوگیری از خوردگی توسط آن سخت تر است.

  • اسیدهای آلی پودری

اسیدهای مورد استفاده از این گروه سولفامیک اسید و کلرواستیک اسید است.

این اسیدها به صورت کریستال های سفید رنگ هستند که در آب بسیار محلول هستند. پودر این اسیدها در محل با آب مخلوط شده و محلول مورد نظر تهیه می گردد. این اسیدها گران تر از اسید هیدروکلریک هستند ولی حمل و نقل و نگهداری آنها بسیار ساده تر است.

کلرواستیک اسید پایدارتر و قوی تر از سولفامیک اسید است.  سولفامیک اسید در ℃ ۸۰تجزیه می شود، بنابراین استفاده از آنها در سازندهایی که دمای آنها بیش از
باشد توصیه نمی شود.

  • اسیدهای مخلوط

استیک–هیدروکلریک و فرمیک–هیدروکلریک مخلوط های اسیدی هستند که برای سازندهای کربناته مناسب هستند.

استفاده از این اسید ها منحصر به سازندهای با دمای بالا می باشد. در دماهای بالا استفاده از اسید هیدروکلریک باعث خوردگی می شود و
ممانعت از خوردگی توسط این اسید در دماهای بالا گران است

باید توجه داشت CO2 حاصل از واکنش اسید هیدروکلریک با سنگ
سازند معمولاً باعث کاهش تاثیر اسیدهای آلی بر سنگ سازند می شود.
مخلوط اسید فرمیک-هیدروفلوریک برای سازندهای ماسه سنگی مناسب است و در دمای بالا به کار می رود که خورندگی آن از مخلوط HF-HCl کمتر است.

در ادامه به اسیدهای بیشتری میپردازیم.