پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت گروه تحقیق و پژوهش
دسته بندی روشهای تحقیق
۱٫ انواع تحقيق براساس هدف
۱٫۱٫ پژوهشهاي بنیادی (پايهاي) Basic Research
اهداف شخصی تجاري ندارد و در آن سعي ميشود كه دانش و نظريهها به طور عام و خاص توسعه و گسترش يابد و كاربرد علمي آنی دستاوردهاي تحقيق مورد توجه نميباشد.( نظريه پردازي يا نظريه آزمايي ) (مثال: فاراده، لیزر)
۲٫۱٫ پژوهش هاي کاربردی Usage Research
به دست آوردن درك يا دانش لازم براي تعيين ابزاري است كه به وسيله آن نيازي مشخص برطرف گردد.
بررسي دلايل ضعف روحيه كار گروهي بين كارگران سازمان و ارايه راه كار.
۳٫۱٫ تحقيق توسعهاي Developmental Research
شناسايي نياز يا استعداد پيدايش انديشهها، آفرينش، طراحي، توليد و معرفي يك محصول يا فرايند جديد. هدف اصلي نظريه پردازي يا نظريه آزمايي نيست.
۴٫۱٫ تحقيقات ارزيابی Evaluation Research
فرايندي جهت جمع آوري و تجزيه و تحليل اطلاعات براي تصميم گيري است
۲٫ انواع تحقیق بر اساس روش انجام
۱٫۲٫ روش پيمايشي (زمينه يابي)
توصيف: (بررسي نگرش كاركنان در مورد تاثير سيستم MIS که اطلاعات آن از طريق پرسشنامه، مصاحبه يا مشاهده جمع آوری می شود )
تبیین: چرا برخی از رای دهندگان یکی از کاندیداها را ترجیح داده اند.
کشف: بررسی منابع و پیامدهای افراط گرایی دانشجویان در یک دانشگاه
۲٫۲٫ تحقيق همبستگي
تعدادي از متغيرهايي را كه تصور ميرود با يك متغير پيچيده عمده مرتبط هستند ارزيابي ميكند. (رابطه بين توجه زياد مدير به كاركنان و افزايش رضايت كاركنان). (رابطه بین موقعیت اقتصادی کارکنان و پیشرفت تحصیلی فرزندان آن ها)
توجه شود كه هرگز يك رابطه علت و معلولي را بيان نميكند بلكه يك رابطه را بيان ميكند. ( رابطه بين اضطراب و دقت).
۳٫۲٫ پژوهشهاي علّی (آزمايشي)
- اگر بخواهيم برنامه را بهبود دهيم نيازمنديم تا از نوع رابطه بين دو متغير آگاه شويم.
- در تحقيقات آزمايشي، آزمايش كننده در متغيرهاي مورد نظر دخل و تصرف ميكند و سپس به مشاهده تاثيرات آن در تغييرات متغير وابسته ميپردازد.
(هواپیمایی سقوط می کند، بررسی علت سقوط هواپیما)
(عدم اعمال مدیریت صحیح باعث ورشکستگی شرکت شده است)
۴٫۲٫ روش تحليل محتوايي
خصوصیات این روش عبارتند از:
- پژوهشهاي علوم اجتماعي و انساني.
- نیازمند مطالعه دقيق منابع و اسناد.
انواع آن عبارت است از :
۱٫۴٫۲٫ تحليل محتواي توصيفي (توصيف كمّی محتوا مثلا تعداد بايدهاي به كار رفته در كلام مديريت و تعيين سبك مديريتي او).
۲٫۴٫۲٫ تحليل محتواي استنباطي (بررسي تاثير شعارهاي اجتماعي مردم در بخش نامههاي صادره از سوي دولت).
۳٫۴٫۲٫ تحليل محتواي ارتباطي (بررسي محتواي پيامهاي كتبي بين معاونين و مديران).
۵٫۲٫ پژوهشهاي تداومی
هدف محقق درک و شناخت تغییرات در طول زمان است. (بررسی چند ساله تغییرات رشد جسمی کودکان)
۶٫۲٫ روش تاريخي
مطالعه، درك و شرح رويدادهاي گذشته بايد مبتني بر يك فرضيه باشند در غير اين صورت به يك جستجوي بي هدف تبديل ميشود. (مطالعه تحولات ساختار نظام مديريت بندري ايران)
۷٫۲٫ تحقيق مورد كارانه
برخورد با موقعیت مساله ای. تصویری جامع و گسترده در موردی ویژه ارایه می نماید و پژوهشگر تمام مواردیکه در زمینه ای خاص مطرح است را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. ( بررسی نظام برنامه ریزی آموزشی سازمان و ارایه راهکارهای بهبود) (آنچه که هست و آنچه که باید باشد)
فرآیند تحقیق
منابع یا روشهای یافتن موضوعات تحقیق:
۱٫ تجربه
۲٫ استفاده از نظریه های علمی
۳٫ بررسی تحقیقات دیگران
نظریه:
علم یک فرآیند است و نه یک نتیجه، علم را می توان نظریه و فرضیه آزمون شده تعریف نمود
ما به دو دليل نظريه ميسازيم :
نخست به اين دليل كه اميدواريم به ساده كردن واقعيت كمك كند تا بتوانيم آن را بفهميم و در نتيجه بهتر كنترل كنيم يا خود را با آن واقعيت وفق دهيم،
دوم، پس از آن كه به چنين برداشتي از واقعيت دست يافتيم نظريه ما را راهنمايي ميكند تا درستي برداشتمان را بيازماييم. (مانهايم)
به عبارت دیگر همبستگی درونی فرضیه های نظری که راهنمای پژوهشگران در مشاهده همبستگی بین پدیده هاست، نظریه نامیده می شود.
نقش نظريه در تحقيق
۱- ابتدا طرح نظريه / سپس پژوهش
(پژوهشگر ممكن است فاقد اطلاعات مقدماتي لازم براي ساخت نظريه باشد). (نظريه آزمايي)
۲- ابتدا پژوهش / سپس طرح نظريه
(در اجراي آن براي جمع آوري اطلاعاتي كوشش ميشود كه هدف مفيدي براي آنها در نظر گرفته نشده است). (نظريه پردازي)
۳- روش تركيبي
الف) اكتشاف
ب) توصيف
ج) تبيين
طرح علمی تحقیق
موارد ذیل می بایست در طرح یک تحقیق لحاظ شوند:
۱٫ جزییات پژوهش
الف. بیانیه مساله
ب. نوع پژوهش
ج. هدف پژوهش
۲٫ شیوه های نمونه گیری و جمع آوری اطلاعات:
الف. جامعه آماری
ب. حجم
ج. نحوه گردآوری اطلاعات
جمع آوری داده، نمونه گیری و روشهای آن:
دلایل نمونه گیری:
_ در دسترس نبودن كل جامعه.
_ صرفه جويي در هزينههاي پژوهش.
_ كاهش زمان پژوهش.
_ افزايش بهرهوري منابع انساني درگير در پژوهش
جامعه آماري:
مجموعهاي از افراد، اشيا و … كه حداقل در يك صفت مشترك باشند.
نمونه آماري:
نمونه عبارت است از مجموعهاي از نشانهها كه از يك قسمت، يك گروه يا جامعهاي بزرگتر انتخاب ميشود، به طوري كه اين مجموعه معرف كيفيت و ويژگيهاي آن قسمت، گروه يا جامعه بزرگتر باشد.
نمونه گيري تصادفي:
روشي براي انتخاب بخشي از جامعه است به گونهاي كه همه نمونههاي ممكن براي انتخاب شدن احتمال يكسان داشته باشند.
ابزارهاي جمع آوري اطلاعات:
پرسش نامه
نكات مهمي كه بايد در تنظيم يك پرسش نامه رعايت گردد:
۱٫ پرهيز از سوالهاي نامفمهوم و مبهم (درباره … چه فكر ميكنيد).
۲٫ پرهيز از طرح سوالات هدايت كننده (آيا شما … را ترجيح ميدهيد يا … را كه آزادي عمل بيشتري دارد ؟).
۳٫ بيان ساده پرسشها (نظر شما درباره تاثيرات سيستم … كه بخشي از سيستم … در مكانيزم … چيست ؟).
مصاحبه:
در انجام مصاحبه نكات ذیل مهم می باشند :
۱٫ ايجاد جو دوستانه.
۲٫ تحريك توجه و علاقه مصاحبه گر.
۳٫ ارايه منظم سوالها.
مشاهده:
فرايند شناسايي، ثبت، نام گذاري و … از آنچه که روي ميدهد. (مطالعات زمان سنجي و حركت سنجي).
_ دربرگيرنده حداقل يك ملاك روشن و مشخص (شكل، اثرات و …).
_ بهتر است تعداد واحدهاي مورد مشاهده را متعدد انتخاب نماييم