این روزها می‌توان تقریبا هر چیزی را در گوگل پیدا کرد. حتی تایپ تصادفی حروف هم به احتمال زیاد چند نتیجه‌ی جست‌وجو در گوگل نشان خواهد داد. البته جای تعجب هم نیست؛ ایندکس جستجوی گوگل شامل صدها میلیارد صفحه‌ی وب است و اندازه‌ی آن به بیش از ۱۰۰ میلیون گیگابایت داده می‌رسد.

اما این حجم از داده همیشه اتفاق خوبی نیست. اگر شما در جستجوی موضوع خاصی باشید، نتایج پراکنده‌ی سرچ گوگل ممکن است ساعت‌ها وقت شما را بگیرد تا بالاخره به مطلب مورد نظر خود برسید. یکی از این موضوعات خاص، مقالات دانشگاهی است که خوشبختانه گوگل برای آن چاره‌اندیشی کرده است.

اگر به‌دنبال مقالات دانشگاهی هستید، به‌ جای جستجوی آن در گوگل می‌توانید از گوگل اسکولار (Google Scholar با تلفظ صحیح گوگل اسکالر) کمک بگیرید که به‌طور کامل به این حوزه اختصاص دارد. در این مقاله با راهنمای جامع استفاده از گوگل اسکولار از جمله نحوه‌ی ساخت پروفایل، جستجوی پیشرفته و دانلود مقاله آشنا خواهید شد.

گوگل اسکولار چیست​

گوگل اسکولار (یا با تلفظ صحیح‌تر: گوگل اسکالِر) موتور جستجویی رایگان برای مقالات دانشگاهی و علمی است که می‌توان به آن به چشم نسخه‌ی دانشگاهی گوگل نگاه کرد. به کمک گوگل اسکولار، کاربر به‌ جای جست‌وجو در تمام صفحات وب ایندکس شده در اینترنت، می‌تواند موضوع مورد نظر خود را تنها در منابع دانشگاهی، وب‌سایت‌های علمی و ناشران جست‌وجو کند.

علاوه بر جستجوی متمرکز، قابلیت‌هایی نظیر اطلاعات کتابشناختی، تعداد ارجاعات به مقاله،‌ کپی آسان فرمت‌های رایج ارجاع و دانلود یا ذخیره‌ی مقاله در پروفایل برای مطالعه در آینده، استفاده از گوگل اسکولار را در بین دانشجویان و محققان به‌شدت محبوب کرده است.

گوگل نقشی در سنجش اعتبار اطلاعات مقاله ندارد (چون فقط مقالات را از وب‌سایت‌های مختلف استخراج کرده و نمایش می‌دهد)؛ اما همچنان بیشتر نتایج جست‌وجو دارای منابع علمی قابل اطمینانی هستند.

اما گوگل اسکولار با توجه به رایگان بودن و تمرکز بیشتر بر کمیت، از دقت کمتری نسبت به دیتابیس‌های آکادمیک پولی نظیر Scopus و Web of Science برخوردار است؛ به همین خاطر بهتر است برای اطمینان بیشتر، منابع مقالاتی که از گوگل اسکولار جست‌وجو می‌کنید، خودتان ارزیابی کنید.

ساخت پروفایل در گوگل اسکالر

اگر از گوگل اسکولار تنها برای جستجوی مقاله استفاده می‌کنید، نیازی به ساخت پروفایل ندارید. اما اگر قصد دارید مقالات جست‌وجو شده را جایی ذخیره کنید یا مقالات خودتان را اضافه کنید، می‌توانید به روش زیر، اکانتی در گوگل اسکولار بسازید.

۱- ساخت پروفایل

• وارد وب‌سایت Google Scholar شوید و روی لینک My Profile در بالای صفحه سمت چپ کلیک کنید.
• در پنجره‌ای که باز می‌شود، اطلاعات مربوط به دانشگاه‌ (Affiliation) و آدرس ایمیل دانشگاهی خود را وارد کنید تا گوگل اسکولار بتواند اکانت شما را تأیید کند. می‌توانید کلیدواژه‌های مرتبط با زمینه‌های تحقیقاتی مورد علاقه‌ی خود را نیز اضافه کنید تا دیگران بتوانند هنگام جست‌وجو درباره‌ی این موضوعات، پروفایل شما را پیدا کنند. اگر دانشگاه یا آزمایشگاه شما وب‌سایت دارد، لینک آن را وارد کنید.
• در این مرحله اگر با فرد دیگری تشابه اسمی داشته باشید، ممکن است مقالات آن‌ها هم برای شما نمایش داده می‌شود؛ اما نگران نباشید. با خیال راحت آن‌ها را به پروفایل خود اضافه کنید، چون تا در مرحله‌ی بعدی می‌توانید آن‌ها را حذف کنید.
• روی Next کلیک کنید. اکانت ساده‌ی گوگل اسکولار شما ساخته شده است. حالا وقت آن است به آن مقالات منتشرشده‌ی خود را اضافه کنید.

۲- اضافه کردن مقالات منتشرشده

• در این مرحله گوگل اسکولار گروهی از مقالاتی که فکر می‌کند نوشته‌ی شما باشد، نشان می‌دهد. هر گروهی که متعلق به شما است، انتخاب کنید. اگر مقاله‌ی خود را در گروهی نمی‌بینید، روی Search articles کلیک کنید تا مقالات خود را به نوبت، به‌طور دستی جست‌وجو و اضافه کنید. روی پیکان آبی سمت چپ بالای صفحه کلیک کنید تا به مرحله‌ی بعدی بروید.
• اگر مقاله‌ای متعلق به شما نیست یا نمی‌خواهید در پروفایل شما نمایش داده شود، می‌توانید بعد از ساخت اکانت آن‌ها را به‌طور دستی حذف کنید.
• حالا می‌توانید با کلیک روی آواتار کنار اسم و اطلاعات پروفایل، عکس خود را اضافه کنید و پروفایل خود را که در حالت پیش‌فرض خصوصی است، عمومی (Public) کنید.

۳- عمومی کردن پروفایل

روی آیکون مداد کنار اسم خود کلیک کنید و در پنجره‌ی بازشده، باکس «Make my profile public» را تیک بزنید. اگر بعدا خواستید پروفایل خود را خصوصی کنید، می‌توانید دوباره از طریق همین آیکونِ مداد و برداشتن تیک باکس اقدام کنید.

۴- اضافه کردن هم‌نویسندگان

بخش Co-authors را از سمت راست پروفایل درست زیر نمودار پیدا کنید. روی EDIT در سمت راست Co-authors کلیک کنید. در پنجره‌ی بازشده می‌توانید اسامی افرادی که در نوشتن مقاله با شما همکاری داشته‌اند و در گوگل اسکولار دارای پروفایل هستند، جست‌وجو کنید.

• روی علامت بعلاوه کنار اسامی افراد کلیک کنید تا به فهرست هم‌نویسندگان شما اضافه شوند.
• بعد از پایان کار، روی تیک آبی بالای پنجره کلیک کنید.

۵- اضافه کردن مقالات ایندکس‌نشده

ممکن است گوگل اسکالر به‌طور خودکار تمام مقالات شما را نمایش ندهد؛ اما جای نگرانی نیست. می‌توانید این مقالات را خودتان به‌طور دستی به پروفایل اضافه کنید.

• روی دکمه‌ی «+» در نوارابزار خاکستری بالای فهرست مقالات خود کلیک کنید.