کاریزما چیست؟
پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه گردشگری
به سختی می‌توانید دو نفر را بیابید که به این سوال، پاسخ یکسانی بدهند.
با این حال، بی‌تردید می‌توان گفت کاریزما برای ما انسان‌ها مستقل از فرهنگی که در آن زندگی می‌کنیم، دارای بار معنایی مثبت است.
بعید است به کسی بگویید که تو کاریزمای زیادی داری و او به شما اعتراض کند.
از این منظر شاید بتوان کاریزما را یکی از نزدیک‌ترین واژه‌ها به شعور دانست: صفت‌هایی که روی معنای آنها اتفاق نظر نداریم، اما دوست داریم با آنها توصیف شویم.
با این حال، به علت حساس بودن و گستردگی موضوع و نیز برداشت‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی که در مورد آن وجود دارد، نمی‌توان چنین بحثی را به صورت کاملاً منفعل آموخت.
به هر حال، کاریزما در نهایت باید نشانه‌های قابل مشاهده داشته باشد و نمی‌توان صرفاً با مطالعه و بدون فکر و تمرین، به آن دست یافت.
بنابراین از همین ابتدا، نخستین درس را به دریافت مجوز ورود به بحث اختصاص داده‌ایم.
تمرین برای ورود به بحث‌های آتی کاریزما
به پنج نفر که شما آنها را کاریزماتیک می‌دانید فکر کنید و نام‌شان را برای خودتان بنویسید [اصلاً در اینجا نام آن پنج نفر را ذکر نکنید].
پس از اینکه این پنج نفر را انتخاب کرده و در ذهن خود مجسم کردید، به سوالات زیر پاسخ دهید:
تعریف کاریزما از نظر شما چیست؟ اصلاً مهم نیست که از منابع دانشگاهی و کتاب‌ها چیزی نقل کنید. مهم تعریف کاریزما از نگاه شماست. سعی کنید تعریف‌تان بیش از بیست تا سی کلمه نباشد. طبیعی است تعریف شما باید در مورد پنج نفری که در ذهن دارید (و ما نمی‌دانیم و نمی‌خواهیم بدانیم) صادق باشد.
حداقل پنج صفت یا ویژگی افراد کاریزماتیک را نام ببرید که به نظر شما می‌توانند تاثیر مثبتی بر روی کاریزمای فرد داشته باشند. به عبارتی سعی کنید پنج صفت یا ویژگی پیدا کنید که بین پنج نفری که شما در ذهن دارید مشترک باشد.
آیا در بحث کاریزما، مخاطب هم مهم است؟ یعنی اگر کسی کاریزماتیک است، کلاً کاریزماتیک است؟ یا ممکن است برای شما کاریزماتیک باشد و برای فرد یا گروه دیگری نباشد؟
چه انگیزاننده‌هایی می‌توانند ما را ترغیب کنند که برای افزایش کاریزمای خود تلاش کنیم یا حداقل این موضوع برایمان جذاب باشد؟
دوستان یک فرد کاریزماتیک باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند. به عبارتی، آیا فکر می‌کنید یک فرد کاریزماتیک در مقایسه با فردی که کاریزماتیک نیست، آیا نیازهای ارتباطی و حمایتی متفاوتی دارد یا خیر؟
اگر بخواهیم بسیار کلی و مبهم صحبت کنیم، باید بگوییم که کاریزما نوعی ویژگی و خصوصیت است که برخی افراد دارند. کسانی که ما به آنها افراد کاریزماتیک می‌گوییم.
کسانی ویژگی کاریزماتیک بودن را دارند، در ارتباط با دیگران چه در تعامل‌های عادی روزمره و چه به عنوان یک الگو و فرد الهام‌بخش، در لایه‌های عمیق احساسی بر روی دیگران تاثیر می‌گذارند.
جذاب بودن آنها از نظر دیگران، اثرگذار بودن نظر و حضورشان (جذبه داشتن) و قدرت جهت دادن به دیگران (چه یه فرد و چه گروهی از انسان‌ها)، از جمله ویژگی‌هایی است که شاید با شنیدن واژه‌ی کاریزما یا افراد کاریزماتیک در ذهن شما و بسیاری از انسان‌ها، تداعی شود.
معنی کلمه کاریزما چیست؟ شخصیت کاریزماتیک چه کسی است؟
مانند بسیاری دیگر از کلمه‌های زبان انگلیسی، برای آشنایی با ریشه کلمه کاریزما و معنی کاریزماتیک بودن نیز به سراغ ادبیات یونان و روم بروید.
خاریس نام دختر (یا دخترانی) افسانه‌ای است که در ادبیات اسطوره‌ای یونان، به عنوان نماد زیبایی و جذابیت شناخته می‌شدند (البته این کلمه را در زبان انگلیسی به صورت Charis می‌نویسند).
البته خود واژه‌ی Charis به معنای جذابیت نبوده و معنای لطف خدایان را داشته است (در واقع نعمت و لطف زیبایی و جذابیت، نصیب این‌ها شده بود).
اما بعدها خود این واژه با جذابیت مترادف شد.
بنابراین اگر بخواهیم معنی کاریزما را با توجه به ریشه لغوی آن حدس بزنیم باید به جذابیت فکر کنیم و فرض کنیم شخصیت کاریزماتیک، شخصیتی است که برای دیگران جذاب است.
بحث کاریزما در چه رشته‌هایی از علم مطرح می‌شود؟
اصطلاح کاریزما و بحث افراد کاریزماتیک در رشته‌های مختلفی مطرح شده و مورد بحث قرار گرفته است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاریزما در جامعه شناسی در بحث کاریزما به عنوان منشاء قدرت و مشروعیت
کاریزما در روانشناسی در قالب ویژگیهای افراد کاریزماتیک و ریشه شکل گیری کاریزما
کاریزما در علوم سیاسی در تحلیل رهبران کاریزماتیک
کاریزما در مهارت ارتباطی به عنوان یک مولفه‌ی اثرگذاری در متقاعدسازی
کاریزما در مدیریت و رهبری سازمانی
کاریزما به عنوان یکی از منابع قدرت در مذاکره
نه‌تنها تعریف کاریزما در حوزه‌های فوق با یکدیگر تفاوت دارد، بلکه درون هر یک از حوزه‌ها هم هنوز اتفاق نظر مشخصی روی تعریف کاریزما و اینکه چه کسی را می‌توان کاریزماتیک دانست موجود نیست.
تعریف کاریزما در علوم اجتماعی
شاید و بر این مفهوم جدید کاریزما را چنان درک نکنند
شما ممکن است در یک جلسه ی فروش با یک فروشنده ی مقتدر اشنا شوید
بعد ار پایان جلسه به همکاران خود بگویید:این فرد نمونه ی یک فرد کاریزماتیک بود.
بعد هم دنبال کارخود بروید
رابطه ی رهبر و پیرو شکل نگرفته اما صفت کاریزما وجود داشته.